Definicja aktywności fizycznej

 

Aktywność fizyczna to “jakikolwiek ruch ciała związany z kurczeniem się mięśni, który zwiększa wydatek energetyczny powyżej poziomu spoczynkowego”1. Pojecie aktywności fizycznej obejmuje wysiłek podczas uprawiania sportu, zajęcia podejmowane w czasie wolnym, a również takie codzienne zajęcia, jak energiczne chodzenie, prace domowe oraz praca zawodowa związana z wysiłkiem fizycznym. Aktywność fizyczna jest czynnikiem silnie wpływającym na zdrowie i jakość życia.  

 

Korzyści wynikające z aktywnego stylu życia

 

Istnieje wiele korzyści zdrowotnych wynikających z aktywności fizycznej, które dotyczą wszystkich grup wiekowych. Należą do nich1:

Czynniki wpływające na podejmowanie aktywności fizycznej

 

Podjecie aktywności fizycznej nie jest po prostu wynikiem pragnienia, by stać sie osobą aktywną. W dużej mierze decydują o tym czynniki środowiskowe. Na przykład planowanie urbanistyczne może mieć istotne znaczenie wspomagające chęć do jazdy na rowerze lub chodzenie do pracy pieszo oraz wspierające poczucie bezpieczeństwa. Uruchomienie pryszniców w zakładach pracy może znacznie ułatwić podjęcie decyzji o korzystaniu z roweru przy dojeździe do pracy.

 

Wytyczne w Europie i Ameryce

 

Całkowita aktywność fizyczna wydaje się zmniejszać się w ciągu ostatnich kilku dekad (chociaż nie zostało to w pełni udowodnione). Uważa się, że jest to głównie rezultat szeregu innowacji mających na celu ułatwienie życia. Około 40-60% osób z populacji Unii Europejskiej prowadzi siedzący tryb zycia1.

 

W 2008 roku opracowano nowe wytyczne Amerykańskie i Wspólnotowe dotyczące zwiększenia aktywności fizycznej (tabela 1)1,2. W wytycznych Amerykańskich opisano szczegółowo minimalny poziom aktywności fizycznej, który powinny osiągnąć różne grupy populacyjne. Zalecenia Wspólnotowe zostały oparte na zaleceniach opublikowanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), które przekazane są w sposób mniej nakazowy3.

 

Zarówno wytyczne Unii Europejskiej jak i Amerykańskie zgodnie stwierdzają, że ze względów zdrowotnych jakakolwiek aktywność fizyczna jest lepsza niż brak aktywności. Wytyczne UE są głównie nacelowane na zalecenia dotyczące rozwiązań prawodawczych na poziomie społeczności lokalnej i całego państwa, które ułatwiają zwiększenie aktywności fizycznej. To podejście obejmuje sport, opiekę zdrowotną, edukację, transport, modyfikację środowiska człowieka, planowanie urbanistyczne, bezpieczeństwo publiczne, warunki w miejscach pracy oraz ułatwienia dla osób w starszym wieku. Na przykład instytucje ubezpieczeniowe mogłyby promować aktywność fizyczną poprzez stosowanie zniżek dla klientów, którzy wykażą, że są aktywni fizycznie.

 

Jak praktyczne stać się bardziej aktywnym fizycznie

 

Podstawowe znaczenie na szczeblu lokalnym i całego państwa ma stworzenie odpowiedniego środowiska, które zachęca do stosowania większej aktywności fizycznej. Ale działania należy podejmować również na poziomie indywidualnym. Dla tych osób, które nie są przyzwyczajone do aktywności fizycznej podstawowe przesłanie brzmi – wzmacniaj się stopniowo, aby osiągnąć poziom, który jest dla ciebie odpowiedni i który może być utrzymywany przez dłuższy czas.

 

Na przykład osoba pracująca w sklepie może rozpocząć zwiększanie aktywności fizycznej za pomocą prostego sposobu. Może wyjść z autobusu jeden przystanek wcześniej niż zwykle i pokonać tę odległość pieszo, a następnie stopniowo zwiększać dystans. Dla kontroli czynionych postępów można stosować pedometr. Gospodyni domowa mogłaby parkować samochód w większej odległości od sklepu spożywczego. Kadra kierownicza może budować lepsze relacje w pracy, propononując spotkanie z kolegą po meczu w tenisa lub dyskusje bieżących problemów podczas spaceru poza biurem. Przydatnym pierwszym krokiem może być ustalenie celów, z wykorzystaniem ewentualnej porady lekarza lub trenera. 

 

Tabela 1. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób dorosłych w Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej.

 

 

Więcej informacji można znaleźć pod następującymi adresami Internetowymi:

Zasady dotyczące stosowania aktywności fizycznej
www.eufic.org/article/en/page/BARCHIVE/expid/basics-physical-activity/

Na stronie Internetowej EUFIC dotyczącej bilansu energetycznego dowiesz się więcej, jak być aktywnym fizycznie: www.eufic.org/page/en/page/energy-balance/

 

Piśmiennictwo: