Pomidory – co nowego ?
Naukowcy w Wielkiej Brytanii, we współpracy z kolegami z Japonii i Niemiec, opracowali gatunek pomidorów, zawierający trzy razy więcej ß-karotenu (składnika niezbędnego dla zdrowia) niż przeciętny pomidor.
Karotenoidy są grupą pigmentów roślinnych, odpowiedzialnych za kolor owoców, roślin i kwiatów, od odcieni żółtego, poprzez pomarańczowy do czerwonego. Jeden z nich, ß-karoten, w organizmie ludzkim jest przetwarzany na witaminę A, kluczową substancję odżywczą, której niedobory mogą być przyczyną choroby niedokrwiennej serca, nowotworów i zwyrodnienia plamki żółtej, która może prowadzić do ślepoty. Badania sugerują, że wyższe spożycie produktów zawierających ß-karoten może korzystnie wpływać na układ immunologiczny a także zmniejszać uszkodzenia skóry, spowodowane promieniowaniem ultrafioletowym. Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (UNICEF) szacuje, że można zapobiec około milionowi zgonów rocznie dzieci w wieku od 1 do 4 lat, zapewniając im większe dawki witamin A.
Pomidory i jego produkty, jak soki, zupy, sosy i keczupy są ważnym źródłem karotenoidów w diecie. Produkty te zawierają również inne ważne substancje odżywcze takie jak witamina E, witamina C i flawonoidy. Jednak większość ludzi spożywa mniej owoców i warzyw niż zalecane pięć porcji dziennie.
Jednym ze sposobów zwiększenia spożycia karotenoidów jest zwiększenie ich zawartości w owocach i warzywach. Aby zrealizować ten cel, niezbędne jest zrozumienie, w jaki sposób rośliny wytwarzają i gromadzą karotenoidy. Do tego pomocne są metody biochemii, biologii molekularnej i mikroskopii elektronowej. Zwiększenie wartości odżywczej pomidorów ma również znaczenie ekonomiczne.
Profesor Peter Bramley i jego współpracownicy z Royal Holloway, na Uniwersytecie w Londynie, dokonali modyfikacji sposobu, w jaki pomidory wiążą karotenoidy, przez wprowadzenie do ich DNA genu pochodzącego z bakterii. Gen ten przekształca złożony fitoen w likopen, jaskrawoczerwony kolor pomidorów, który z kolei bierze udział w produkcji ß-karotenu. Otrzymane pomidory zawierają do 3,5 raza więcej ß-karotenu niż normalnie. Modyfikacja nie wpływa na wzrost i rozwój rośliny a cecha ta może być przekazana następnym pokoleniom.
Naukowcy uważają, że zwiększenie ilości ß-karotenu i innych karotenoidów w żywności będzie znacznie skuteczniejsze niż suplementacja w postaci tabletek, ponieważ bardzo istotne jest działanie synergistyczne karotenoidów z innymi substancjami odżywczymi, co ma miejsce tylko w przypadku spożywania ich w naturalnej postaci. Dowiedziono również, że koncentraty i inne produkty pomidorowe są dobrymi źródłami substancji odżywczych, ponieważ zwiększają wchłanianie karotenoidów w przewodzie pokarmowym.
Profesor Bramley podkreśla, że na razie nie ma planów wprowadzenia takich pomidorów na rynek. Zanim będzie to możliwe, muszą być przeprowadzone odpowiednie testy, pozwalające ustalić czy pomidory są bezpieczne dla ludzi.
FOOD TODAY (Żywność Dzisiaj) 09/2000
źródło: Europejska Rada Informacji o Żywności - EUFIC
