Co to jest nauka o żywieniu cz. 1.

Przeciętny człowiek jest zwykle zainteresowany jedzeniem na tyle, żeby zaspokoić swój głód ale zazwyczaj posiada mało wiedzy o żywieniu. Niniejsza seria artykułów, oparta o przegląd dokonany przez EUFIC, ma na celu przedstawienie podstawowych pojęć dotyczących żywności i przybliżenie aktualnie toczących się dyskusji. Obecny artykuł omawia podstawowe pojęcia żywieniowe. W następnych zostanie omówione znaczenie podstawowych składników odżywczych oraz przyczyny niedokrwistości. Seria zakończy się przedstawieniem zaleceń dotyczących prawidłowego sposobu żywienia, sprzyjającemu długiemu i zdrowemu życiu.

Wiedza o żywieniu to nauka dotycząca związków pomiędzy żywnością a zdrowiem. Wywodzi się ona z badań nad chorobami spowodowanymi niedoborami pojedynczych składników odżywczych, takich jak szkorbut (spowodowany brakiem witaminy C) a obecnie bardziej złożonymi zagadnieniami, takimi jak choroba niedokrwienna serca, cukrzyca i osteoporoza. Znaczenie nauki o żywieniu wzrasta, co jest związane z narastającym zainteresowaniem promocją zdrowia i zapobieganiem wystąpienia chorób, w czym nauka o żywieniu odgrywa kluczową rolę.

Co powinienem jeść?   

W odróżnieniu od innych rodzajów przemysłu, w których podstawowe znaczenie mają procesy technologiczne, w przemyśle spożywczym najważniejszy jest czynnik ludzki, czyli to, co ludzie chcą jeść. Ale większość ludzi nie jest pewna, czy niektóre produkty spożywcze są dla nich dobre czy złe.

Aby wyjaśnić te wątpliwości, należy pamiętać o trzech podstawowych zasadach nauki o żywieniu. Po pierwsze badanie wpływu składników odżywczych i sposobu żywienia na skomplikowane funkcje fizjologiczne jest zadaniem trudnym. Po drugie, większość konsekwencji zdrowotnych określonego sposobu żywienia ujawnia się po wielu latach, zwykle w dłuższym okresie niż czas prowadzenia większości badań. Z tego względu wyniki badań powinny być odnoszone do życia w całej jego długości, co oczywiście zwiększa ryzyko popełnienia błędów. Wreszcie, wiele z tak zwanych chorób cywilizacyjnych ma skomplikowane podłoże i jest mało prawdopodobne, że uda się znaleźć pojedynczy odpowiedzialny za nie czynnik oraz prosty sposób leczenia.  

Jak dotrzeć z wiadomością?

Wiele zamieszania wynika z problemów komunikacji pomiędzy naukowcami a społeczeństwem. Jest to przedstawione na diagramie. Jednym z celów tego cyklu artykułów jest właśnie poprawa komunikacji poprzez udzielanie pomocy mediom, liderom opiniotwórczym, osobom zajmującym się edukacją zdrowotną, organizacjom konsumenckim, a poprzez te osoby i organizacje całemu społeczeństwu. Ta pomoc dotyczy lepszego zrozumienia współczesnych problemów nauki o żywieniu.

Nie trzeba głęboko studiować nauki o żywieniu. W praktyce, kiedy natrafiamy na nieznaną nam wcześniej „nowinkę” dotyczącą żywienia, wystarczy znać kilka prostych zasad, które pozwolą nam ocenić, czy powinniśmy coś zmienić w naszym sposobie żywienia. Najważniejszą zasadą jest zasada nieulegania pokusie wyciągania przedwczesnych wniosków, co, mówiąc inaczej oznacza, że nasza opinia powinna być oparta na faktach. Przed dokonaniem zmian dotyczących naszych nawyków żywieniowych powinniśmy zaczekać na potwierdzenie zasłyszanych wiadomości lub pojawienia się opinii na ich temat oraz wziąć pod uwagę zadanie ekspertów z danej dziedziny.


FOOD TODAY (Żywność Dzisiaj) 11/1997

źródło: Europejska Rada Informacji o Żywności - EUFIC

Zdrowy sposób żywienia