Co to jest nauka o żywieniu cz.4.

To ostatni z serii artykułów (otyłość, składniki odżywcze, niedobór żelaza) opartych o dokument EUFIC „Co to jest nauka o żywieniu”.

Ludzie żyją obecnie dłużej niż kiedykolwiek wcześniej. W połowie XIX wieku ludzie umierali przeciętnie w wieku 40 lat a dzisiaj w wieku niemal 80 lat. Oczywiście jest to związane z poprawą stanu higieny i postępami medycyny, ale nie ma wątpliwości, że przyczyniły się do tego również dramatyczne zmiany dotyczące dostępności, jakości i bezpieczeństwa żywienia. Problem w tym, żeby przedłużenie życia nie było związane z przedłużeniem lat w stanie choroby a nie w stanie zdrowia. Zatem w jaki sposób żywienie przyczynia się do zapewnienia dłuższego i zdrowszego życia.

Radość

Odżywiamy się nie tylko po to, aby spełnić zapotrzebowanie na składniki odżywcze ale również dlatego, że jedzenie jest jedną z ważnych przyjemności naszego życia. Dla pełnego odczuwania spożywanego jedzenia używamy wszystkich pięciu zmysłów.

    * Smak – słodki, kwaśny, słony, gorzki
    * Zapach (zmysł sprzężony ze smakiem) – dymny, pikantny, owocowy, slodki
    * Wzrok (związany z oczekiwaniem) – kolor, wielkość, kształt, wygląd
    * Dotyk (odczuwany przez wargi, usta i gardło) – twardy, miękki, wilgotny, gładki
    * Dźwięk (odgłos związany z jedzeniem) – chrupiący, skwierczący.

Pożywienie wpływa również na naszą przyjemność z punktu widzenia społecznego. Wsolne spożywanie posiłku jest znakomitym sposobem dla odpoczynku oraz zacieśnienia więzów społecznych. Pożywienie jest też częścią naszej tożsamości kulturowej. Poszczególne kraje, regiony i religie charakteryzują się swoistymi tradycyjnymi potrawami i naczyniami.

Różnorodność

Za wyjątkiem mleka kobiecego dla niemowląt nie ma takiego produktu spożywczego, który spełnia całość zapotrzebowania organizmu na składniki odżywcze. Każdy produkt spożywczy i każde danie zawierają odmienny zestaw składników odżywczych i dlatego tak ważne jest utrzymywanie różnorodności naszego sposobu żywienia. Jest wiele sposobów służących osiągnięciu zdrowego sposobu żywienia, o czym świadczą istotne różnice pomiędzy nawykami żywieniowymi w poszczególnych państwach. 

Prawidłowe ilości

Uważa się, że nasilanie się siedzącego trybu życia utrudnia zachowanie właściwej masy ciała. Dlatego powinniśmy podejmować wysiłki, aby zwiększać naszą aktywność fizyczną. To pozwoli nam łatwiej spożywać „właściwe” ilości pożywienia.

Równowaga naukowa

Wiadomo obecnie, jak ważne jest utrzymywanie właściwej równowagi pomiędzy spożywaniem poszczególnych głównych składników odżywczych. Przewaga węglowodanów nad tłuszczami jest pomocna w regulowaniu łaknienia i wpływa korzystnie na nasze zdrowie. Ponadto spożywanie codziennie pięciu porcji warzyw i owoców pozwala na dostarczenie odpowiedniej ilości witamin antyoksydacyjnych i innych składników, które wykazują własności ochronne w stosunku do chorób układu krążenia i chorób nowotworowych.

Jedz pij i bądź szczęśliwy

Nie ma dobrej ani złej żywności; wszystkie produkty spożywcze wpływają na prawidłowo zbilansowany sposób żywienia, o ile zachowany jest umiar. Zadowolenie oraz aspekty społeczne i kulturowe związane z żywieniem są równie ważne dla naszego samopoczucia jak spełnienie zapotrzebowania na składniki odżywcze. We współczesnym życiu przeżywamy wystarczająco dużo stresów i starajmy się nie zwiększać ich w związku z jedzeniem.

Główne zasady utrzymywania zdrowego ciała i ducha

W swoim sposobie żywieniu praktykuj umiarkowanie, ale nie musisz trzymać się tej zasady bez wyjątków. Okazjonalny brak umiaru sprawi, że poprawi ci się nastrój. Staraj się spożywać różnorodne produkty spożywcze – to, czy sposób żywienia jest właściwie zbilansowany zależy nie od składu jednego posiłku ale jadłospisu z wielu dni. Stosuj regularną aktywność fizyczną dla pobudzania ciała i umysłu oraz dla regulacji apetytu.

FOOD TODAY (Żywność Dzisiaj) 05/1998

źródło: Europejska Rada Informacji o Żywności - EUFIC

Zdrowy sposób żywienia